Nhiều năm qua phi hành gia Neil Armstrong ít trả lời báo chí về một số thông tin liên quan chuyến bay lên Mặt trăng. Năm nay, nhân dịp kỷ niệm 40 năm con người đặt chân lên Mặt trăng, ông đã có mặt tại bảo tàng quốc gia của không quân Mỹ ở Dayton (bang Ohio) hôm 17-7.
Trước hàng trăm thính giả, vị phi hành gia lừng danh của Mỹ nhớ lại những bước chân đi trên bề mặt Mặt trăng: “Khi đến một nơi mà những gì bạn thấy khác biệt hoàn toàn với những gì bạn đã trông thấy trước đó trong đời mình, nó tạo cảm giác rất riêng biệt và thật đáng nhớ”.
Cựu phi hành gia Buzz Aldrin (trái) và Neil Armstrong, cả hai đều 79 tuổi, trong buổi nói chuyện ngày 17-7-2009
Nhưng thật ra Neil Armstrong và đồng đội Buzz Aldrin không có nhiều thời gian để mơ mộng. “
Chúng tôi chỉ có được 5 giây nghỉ ngơi. Rồi chúng tôi nhận được lệnh từ trung tâm điều khiển giải thích về nhiệm vụ sắp tới” - vị cựu phi hành gia nhớ lại. Ở tuổi gần 80, trông ông vẫn minh mẫn và hóm hỉnh.- Spoiler:
1 Khi môđun đổ bộ Phượng Hoàng đang đáp xuống Mặt trăng, các phi hành gia Neil Armstrong và Edwin “Buzz” Aldrin nghĩ rằng mình đã đi quá xa vị trí dự trù đổ bộ nhiều kilômet, và đang đáp xuống một khu vực có nhiều đá cuội. Khi điều khiển môđun để tránh đụng đá lớn, họ biết nhiên liệu chỉ đủ cho một phút nữa thôi và họ phải hủy bỏ nhiệm vụ.
2 Sau khi Phượng Hoàng ổn định vị trí, Aldrin, một người theo phái Tin lành trưởng lão, đã đọc một đoạn Kinh thánh, rồi uống rượu và ăn bánh lễ cất trong hộp rước lễ mà mục sư của ông đã tặng.3.Neil Armstrong là người đầu tiên bước xuống bề mặt Mặt trăng, nhưng chính Buzz Aldrin là người đầu tiên tiểu tiện ở đó. Trong khi hàng triệu người xem trực tiếp truyền hình việc đổ bộ này, Aldrin đã tiểu vào một cái ống gắn trong bộ áo không gian của ông.
4 Các nhà du hành vũ trụ đã vất vả cắm cờ Mỹ lên Mặt trăng do nền đất quá cứng và lo lắng cờ sẽ ngã. Khi họ rời Mặt trăng, Aldrin nhìn thấy lá cờ bị xô ngã do sức nổ của động cơ phóng Phượng Hoàng bay lên.
5 Khoáng sản armalcolite được phát hiện trong chuyến đổ bộ đầu tiên này và sau đó được tìm thấy ở nhiều nơi trên Trái đất, được đặt tên theo tên ghép của ba nhà du hành vũ trụ: Neil ARMstrong, Buzz ALdrin và Michael COLlins.
6 Khi các nhà du hành vũ trụ tháo mũ ra sau chuyến đi trên bề mặt Mặt trăng, họ ngửi thấy một mùi thật mạnh mà Armstrong mô tả như “tro ướt trong lò sưởi”, trong khi Aldrin mô tả như “thuốc súng đã bắn”. Đó là mùi của bụi Mặt trăng dính vào giày của họ.
7 Sau khi trở lại Phượng Hoàng, Aldrin sơ ý làm vỡ nút dùng để kích hoạt động cơ phóng lên. Sau lo lắng ban đầu, họ kích hoạt thành công động cơ phóng lên bằng cách sử dụng một bút bi thay thế cái nút đã vỡ.
8 Ước tính khoảng 600 triệu người trên thế giới xem trực tiếp truyền hình chuyến đổ bộ Mặt trăng. Đây là kỷ lục thế giới lúc đó cho đến kỷ lục 750 triệu người xem đám cưới của thái tử Xứ Wales (tức thái tử Charles, nước Anh) và công nương Diana Spencer năm 1981.
9 Sau khi trở về Trái đất, các nhà du hành vũ trụ bị cách ly ba tuần, vì sợ họ có thể mang các tác nhân gây bệnh vô danh về Trái đất.
10 Chương trình vũ trụ Apollo ngốn chi phí tới 25,4 tỉ USD thời đó, tức khoảng 150 tỉ USD theo thời giá hiện nay.
11 Một trong những người viết diễn văn cho tổng thống Richard Nixon đã soạn sẵn một bài điếu mang tên “Trong sự kiện thất bại Mặt trăng”. Bài này bắt đầu như sau: “Số phận đã an bài rằng những người lên Mặt trăng để khám phá trong hòa bình sẽ được yên nghỉ ở đó”.